Quỹ đầu tư là gì, tại sao nó lại được nhiều nhà đầu tư ưa chuộng? Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về khái niệm, vai trò cũng như cách hoạt động của quỹ đầu tư, đồng thời đưa ra các tiêu chí giúp bạn chọn lựa quỹ phù hợp.
Quỹ đầu tư là gì?
Quỹ đầu tư là một tổ chức huy động vốn từ nhiều cá nhân, tổ chức khác nhau nhằm đầu tư vào các loại tài sản tài chính như cổ phiếu, trái phiếu, bất động sản hoặc các sản phẩm phái sinh.
Quỹ sẽ được quản lý bởi các tổ chức chuyên nghiệp, có thể là công ty quản lý. Đơn vị này chịu trách nhiệm sử dụng và phân bố số vốn huy động được vào các loại tài sản khác nhau nhằm mục đích sinh lời cho các nhà đầu tư.
Nói một cách đơn giản hơn, đây là hình thức đầu tư gián tiếp, bạn gửi tiền cho quỹ. Công ty quản lý quỹ sẽ dùng số tiền này để đầu tư. Sau đó, bạn sẽ nhận về tiền lãi tương ứng với số vốn đã bỏ ra.
Vai trò của quỹ đầu tư trên thị trường kinh tế tài chính
Quỹ đầu tư đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển của thị trường tài chính thông qua việc tạo ra thanh khoản và cung cấp nguồn vốn cho các doanh nghiệp. Quỹ cũng là một trong những nhà đầu tư lớn trên thị trường chứng khoán, đóng góp một phần thanh khoản lớn cho thị trường.
Ngoài ra, quỹ đầu tư cũng giúp nhà đầu tư cá nhân tham gia vào các thị trường lớn, làm giảm thiểu rủi ro thông qua việc đa dạng hóa danh mục đầu tư.
Cách thức hoạt động của quỹ đầu tư
Quỹ đầu tư hoạt động dựa trên việc huy động vốn từ nhiều nhà đầu tư sau đó phân bổ số tiền này vào các tài sản tài chính theo chiến lược đã định trước.
Tùy vào loại hình quỹ, sản phẩm đầu tư và cách phân bổ vốn sẽ khác nhau, cụ thể:
- Quỹ cổ phiếu: phân bổ 100% nguồn vốn vào các loại cổ phiếu được niêm yết trên thị trường. Đây là loại hình quỹ rủi ro nhất nhưng cũng có tiềm năng sinh lời lớn nhất.
- Quỹ trái phiếu: phân bổ 100% vốn vào sản phẩm trái phiếu. Đây là loại hình quỹ an toàn nhất, tuy nhiên, khả năng sinh lời cũng khá thấp, thường chỉ nhỉnh hơn so với gửi tiết kiệm một chút.
- Quỹ cân bằng: Được kết hợp từ 2 quỹ trên, danh mục đầu tư của quỹ cân bằng sẽ gồm cả trái phiếu, cổ phiếu và sản phẩm khác (ví dụ như chứng chỉ tiền gửi). Dù vậy, tỷ lệ của các loại sản phẩm này vẫn sẽ khác nhau tùy thuộc vào chiến lược riêng của từng quỹ.
Sau khi đã phân bổ danh mục, dựa trên kết quả hoạt động của quỹ, lợi nhuận (hoặc thua lỗ) từ việc đầu tư này sẽ được phân chia lại cho các nhà đầu tư theo tỷ lệ vốn góp của họ.
Ví dụ, bạn đầu tư 100.000 vào quỹ A. Công ty quản lý quỹ sẽ phân bổ số tiền này theo tỷ lệ nhất định vào các loại tài sản như cổ phiếu hay trái phiếu. Sau đó, nếu số tiền này lãi 10%, bạn tương ứng sẽ lãi 10.000đ. Ngược lại, nếu thị trường tiêu cực, quỹ thua lỗ 10%, bạn cũng sẽ mất 10.000đ so với số vốn ban đầu.
Quỹ đầu tư được thành lập như thế nào?
Bước 1: Xác định mục tiêu đầu tư
Bước đầu tiên để thành lập một quỹ đầu tư là phải xác định rõ mục tiêu đầu tư. Đây là yếu tố cực kỳ quan trọng, giúp xác định hướng đi trong suốt quá trình đầu tư. Đồng thời, nó cũng ảnh hưởng đến việc lựa chọn loại tài sản và chiến lược đầu tư phù hợp.
Nếu mục tiêu không được xác định cụ thể sẽ dễ dẫn đến những quyết định đầu tư không rõ ràng và khó kiểm soát rủi ro. Do đó, việc xác định mục tiêu đầu tư không chỉ giúp tối đa hóa lợi nhuận mà còn hạn chế những rủi ro tiềm tàng trong quá trình đầu tư.
Bước 2: Xây dựng chiến lược đầu tư
Khi đã có mục tiêu đầu tư rõ ràng, bước tiếp theo là thiết lập chiến lược đầu tư chi tiết. Chiến lược này sẽ quyết định cách phân bổ tài sản, lựa chọn loại tài sản và thời điểm nắm giữ. Các loại tài sản có thể là cổ phiếu, trái phiếu, bất động sản hoặc các công cụ tài chính khác. Dựa trên mục tiêu và thời gian đầu tư, nhà đầu tư sẽ chọn những loại tài sản phù hợp nhất.
Bước 3: Đăng ký quỹ đầu tư
Để tiến hành thành lập quỹ, nhà đầu tư cần hoàn thành thủ tục đăng ký theo quy định. Sau khi đăng ký, quỹ sẽ được công nhận và hoạt động theo khung pháp lý hiện hành.
Bước 4: Quản lý và vận hành quỹ
Bước cuối cùng trong quá trình thành lập quỹ là quản lý và vận hành quỹ. Quá trình quản lý tài sản bao gồm việc lựa chọn và điều hành các khoản đầu tư, đồng thời quản lý rủi ro và tối ưu hóa lợi nhuận.
Việc lựa chọn người quản lý quỹ là một quyết định quan trọng. Người quản lý cần có kinh nghiệm, hiểu biết sâu sắc về thị trường tài chính để đưa ra các quyết định đầu tư hiệu quả cho quỹ. Sự cẩn trọng, khả năng phân tích và kỷ luật trong việc đưa ra quyết định đầu tư cũng là những yếu tố cần thiết khi lựa chọn người quản lý.
Lợi ích khi tham gia vào quỹ đầu tư
Nhìn chung, việc tham gia đầu tư quỹ có khá nhiều lợi ích, đặc biệt đối với các nhà đầu tư F0, cụ thể:
- An toàn: Đầu tư quỹ được đánh giá là một hình thức khá an toàn khi được điều hành bởi các chuyên gia giàu kinh nghiệm trên thị trường. Điều này giúp bạn giảm thiểu rất nhiều rủi ro, đặc biệt là đối với các nhà đầu tư mới.
- Tiết kiệm thời gian và công sức: Đầu tư quỹ không đòi hỏi bạn phải có nhiều kiến thức về thị trường chứng khoán như cổ phiếu do bạn không phải là người trực tiếp đầu tư.
- Giúp đa dạng hóa danh mục: Quỹ đầu tư thường phân bổ vốn vào nhiều loại tài sản khác nhau như cổ phiếu, trái phiếu
Phân loại các loại quỹ đầu tư hiện nay
Dựa vào cấu trúc vận động vốn
- Quỹ mở: Là loại quỹ cho phép nhà đầu tư mua và bán chứng chỉ quỹ bất cứ lúc nào. Đây là loại quỹ có tính thanh khoản cao, phù hợp với nhà đầu tư cần sự linh hoạt.
- Quỹ đóng: Nhà đầu tư chỉ có thể mua chứng chỉ quỹ trong giai đoạn phát hành, và phải giữ cho đến khi quỹ đáo hạn hoặc bán lại trên thị trường thứ cấp.
Dựa vào nguồn vốn huy động
- Quỹ thành viên: Là loại quỹ chỉ được phát hành riêng lẻ cho một bộ phận nhà đầu tư nhất định, thường là những nhà đầu tư chuyên nghiệp, có nguồn vốn lớn. Thanh khoản của quỹ này có phần thấp hơn do việc giao dịch được thực hiện khó khăn hơn.
- Quỹ đại chúng: Là loại quỹ được chào bán công khai trên thị trường cho tất cả nhà đầu tư. Thanh khoản quỹ đại chúng thường ở mức cao.
Dựa vào hình thức tổ chức
- Quỹ đầu tư dạng hợp đồng: Đây là dạng quỹ phổ biến trên thị trường. Với loại quỹ này, quỹ sẽ được quản lý bởi công ty quản lý quỹ. Do đó, các nhà đầu tư sẽ phải ký kết hợp đồng với công ty để uỷ quyền việc quản lý số vốn đầu tư đóng góp vào quỹ.
- Quỹ đầu tư dạng công ty: Quỹ được tổ chức dưới hình thức công ty cổ phần, trong đó các nhà đầu tư là cổ đông và có quyền biểu quyết trong các quyết định đầu tư lớn.
Làm thế nào để chọn một quỹ đầu tư tốt?
Để lựa chọn được một quỹ đầu tư tốt, bạn cần cân xem xét một số yếu tố sau:
- Uy tín của quỹ: Hãy tìm hiểu xem quỹ bạn đang nhắm tới đã hoạt động bao lâu trên thị trường, có nhận được quản lý bởi các chuyên gia giàu kinh nghiệm hay không,… Để an toàn, bạn nên lựa chọn một công ty quản lý quỹ có danh tiếng tốt và thâm niên hoạt động lâu.
- Hiệu suất hoạt động trong quá khứ: Đây là một yếu tố không thể bỏ qua khi lựa chọn quỹ. Hãy cân nhắc các quỹ có kết quả hoạt động tốt trong quá khứ. Điều đó chứng tỏ rằng đội ngũ quản lý quỹ thực sự là những chuyên gia trong ngành, nhanh nhạy với thị trường và có kiến thức tốt. Đó cũng là một bảo chứng để kỳ vọng quỹ sẽ hoạt động tốt trong tương lai.
- Danh mục đầu tư phù hợp: Một quỹ đầu tư tốt là quỹ có danh mục phù hợp với khẩu vị rủi ro của bạn. Hãy cân nhắc xem bản thân sẵn sàng đối mặt với mức độ thua lỗ ra sao, mong muốn mức độ lợi nhuận như thế nào để lựa chọn được một quỹ đầu tư phù hợp.
Một số quỹ đầu tư nổi bật nhất tại Việt Nam
Quỹ Đầu tư Chứng khoán Năng Động DC (DCDS) – Dragon Capital
Đây là một trong những quỹ đầu tư lâu đời nhất tại Việt Nam, được quản lý bởi Dragon Capital.
Mục tiêu của quỹ là tạo ra lợi nhuận tối ưu cho nhà đầu tư thông qua việc đầu tư vào cổ phiếu của các công ty tiềm năng tại Việt Nam. Quỹ tập trung vào việc tìm kiếm các cơ hội tăng trưởng dài hạn và ngắn hạn trong thị trường chứng khoán Việt Nam. Quỹ DCDS thường đầu tư chủ yếu vào các cổ phiếu có khả năng sinh lời tốt, thanh khoản cao và triển vọng phát triển bền vững.
Quỹ đầu tư Cổ phiếu Tiếp cận thị trường Việt Nam (VESAF) – VinaCapital
VESAF là một trong những quỹ đầu tư mang lại lợi nhuận cao nhất trên thị trường ở thời điểm hiện tại.
Quỹ tập trung vào mục tiêu tối đa hoá lợi nhuận trong trung và dài hạn, bằng cách đầu tư vào các cổ phiếu của các doanh nghiệp vừa và nhỏ có tiềm năng tăng trưởng cao cùng dòng tiền bền vững.
Quỹ Đầu Tư Lợi Thế Cạnh Tranh Bền Vững SSI (SSI-SCA) – SSIAM
Quỹ Đầu Tư Lợi Thế Cạnh Tranh Bền Vững SSI là quỹ mở được quản lý bởi SSIAM – công ty quản lý quỹ thuộc Tập đoàn Chứng khoán SSI.
Quỹ tập trung vào mục tiêu tối ưu lợi nhuận dài hạn, giúp nhà đầu tư có thu nhập ổn định thông qua việc đầu tư vào cổ phiếu của các công ty có lợi thế cạnh tranh tốt, có tiềm năng phát triển dài hạn và được định giá hấp dẫn trên thị trường chứng khoán Việt Nam.
Mong rằng bài viết đã giúp bạn hiểu được quỹ đầu tư là gì cũng như cách để lựa chọn được một quỹ đầu tư phù hợp.